ලෝගෝස්, බී.අයි.ඇම්.සී.එච්.  සමඟ පොත්

සාහිත්‍ය මාසය ! කාලාන්තරයක් පුරා මේක එනකම් අපි බලා ඉන්නේ කියවන්න කැමති පොත්-පත් ගොන්න අතරින් කීපයක් හරි අතේ තියෙන ගානට ගැලපෙන තරමින් ගන්න පුළුවන්ය කියන බලාපොරොත්තුත් තෙරපාගෙන. ඉතින් මේ පාරත් ගියා තැන් දෙකකට......

එකක්, කොළඹ වරායට ඇවිත් තියෙන ‘ලෝගෝස්-හෝප්‘ නැව ඇතුලේ පොත් ප්‍රදර්ශනයට. පොත්වල ගණන්-හිලව්නම් අපිට කිට්ටු කරන්න පුළුවන් තරමට වඩා ටිකක් දුරින් තියෙන්නේ. ඒත් ඒක මාර අත්දැකීමක්.  

නැවේ කාර්ය මණ්ඩලයෙන් හමු වුණ හිතවතකුගේ උදව්ව නිසා නැව පුරා ම ඇවිදලා, දැක බලා ගැනීමේ දුර්ලභ අවස්ථාවක් හිමි වුණා. මේ නැව ජර්මනියේ ඉඳන් පිටත් වෙන ඒ වර්ගයේ නැව් දෙකකින් එකක්. එක නැවක් අප්‍රිකාවෙන් පටන්ගත්තා ම, ලෝකයේ බටහිර අර්ධගෝලය පැත්තෙත්, අනෙක මැද-පෙරදිග ඉඳන් නැගෙනහිර අර්ධගෝලයේත් රටවල වරායවලට සේන්දු වෙමින් ලොව පුරා යාත්‍රා කරනවා. නැවේ වැඩ කරන ස්වේච්ඡා කාර්යමණ්ඩලය දෙසීය දෙනෙක්. ඔවුන් රටවල් හැටකින් විතර. අපේ කලාපයට ආපු නැවේ කට්ටියගේ පොදු භාෂා මාධ්‍යය, ඉංග්‍රීසි. අපි ඇහුවා, ඒ ගොල්ලන්ට ලැබෙන ගෙවීම් කොහොමද කියලා. දන්නවද වැඩේ....ඒ ගොල්ල නැවේ වැඩ කරන්නේ නැවට ගෙවීමක් කරල ලු ! ඒ මදිවට, ඒ විදියේ ගෙවීමක් කරලා නැවට එකතුවෙන්න බලාගෙන ඉන්න තව පෝලිමක් ඉන්නව ලු !!  ඒ ගෙවිම් ප්‍රමාණය තමන් අයිති රටේ හැටියට වෙනස් වෙනව ලු. සමහර අය පෞද්ගලිකව ම ගෙවල නැවට එකතු වෙලා ඉන්න අතරේ තවත් අයගේ ගෙවිම් ගැන වග බලාගන්නේ ඒ ගොල්ලන්ගේ ගමේ‘ පල්ලියේ ප්‍රජාව‘ (Church Community)ලු.  අතින් ගෙවල, මේ වගේ ජොබ් එකක් කරන්නේ මොන ඉටිගෙඩියකටද කියලා එකිනෙකාට හොරෙන් අපි හැමෝටම වගේ හිතිල කියල පස්සේ දැනගත්තේ. මේකට එයාල දිපු උත්තරේ “ජේසු කෙරෙහි අපේ ආදරය, අපි ලෝකය එක්ක බෙදා ගන්නේ මේ විදියට“ ඒකත් මාර කතන්දරයක් ! (මේ කට්ටිය කරන්නේ පොත් ප්‍රදර්ශනයක් විතරක් නෙවෙයි. නැව නැංගුරම් දාන තැන්වල ඉඳන්, ඒ රටවල විහිදිලා ගිහින් සෞඛ්‍ය සායන, ඉදිකිරිම්, පානිය ජලය වගේ ජීවන අවශ්‍යතා ඉටුකරගන්නට උදව්වීම්, සිරගෙවල-රෝහල්වල සේවාවන් වගේ ගොඩක් දේවල් මේ ස්වේච්ඡා කණ්ඩායම් අතින් සිදුවෙනවා.) “මේ හැම දෙයක් ම කරලා ඔයාල බලාපොරොත්තු වෙන්නේ ඔයාලගේ පල්ලියට තව කට්ටිය එකතු කරගන්නද ? “ අපේ රටවල සුපුරුදු ප්‍රශ්නය මෙතැනදීත් එළියට පැන්නා. කට්ටිය වැඩි කරගැනීම-දායකයෝ වැඩිකරගැනිම-සම්පත් වැඩිකරගැනිම කියලා මේ තියෙන සූත්තරේ ආර්ථික සූත්තරයක් මිස වෙන මුකුත් නොවෙයි. (සමහරු මේකේ ‘සංස්කෘතික‘ කතන්දරයක් පෙන්වන්නේ, තමන් ගේ ‘ආර්ථික කතන්දරේ‘ හංගගන්න.) ඒත් අපි අත්දැකපු විශේෂත්වයක් තමයි, මෙතැනදි කිසිම කෙනෙක් තමන්ගේ සේවා සැපයීම සම්බන්ධයෙන් පූර්ව හෝ පශ්චාත් කොන්දේසියක් විදියටවත් තමන් කියන දේට එකඟ විම වගේ දෙයක් ඉදිරිපත් කෙරුණේ නෑ. ඒ ගොල්ලන්ගේ ක්‍රමවේදය වුණේ තමන්ගේ කැපවීම, පරිත්‍යාගීබව තුළින් තමන්ගේ ඇදහීම අත්දැකීම ! ඒක අත්දකින කෙනෙක්, තමන්ගේ අත්දැකීමට එකඟ ව ඇදහිමකට ඇතුල් වුණාට කමක් නෑ නේ. ඇත්තට ම ඒක ඇත්ත ඇදහිමක් නේ. ඉතින් මට හිතුනේ අපේ රටවල ආගම පැතිරවීමේ හා රැකගැනීමේ-එතැනින් එහා තව තවත් දේවල් රැකගැනීමේ වලිප්පුවෙන් පෙළෙන පිස්සෝ-පිස්සියෝ තොග පිටින් ලෝගෝස්-හෝප් නැවට ගෙනැවිත් මේක උගන්වන්න ඕන කියලා. ඒත්, උන් ඉන්නේ ‘ආගම‘ ගැන ඇත්ත කතන්දරේට මුවා වුණ වෙන මඟුලකනම් ඒකෙන් තේරුමක් වෙන්නේ නෑ. මොකද උන්ට ආගම රැකගැනිම හා බෙදාගැනිම කියන එක ඇත්තට ම ඉගෙනගන්න ඕන නැති නිසා. උන් ට ඕන, ඒ උවමනාව, තමන්ගේ වෙන පටු උවමනාවක් වෙනුවෙන් පාවිච්චි කරන්නේ කොහොමද කියන එක තවදුරටත් හදාරන්න විතරක් නිසා. ලෝගෝස්-හෝප් නැවේ අනිත් විශේෂත්වය තමයි, සංස්කෘතික විවිධත්වය තුළ එක්සත්කම ගැන ඒ ඒ රටවලින් වගේ ම තමන් එකිනෙකා තුළිනුත් ඉගෙන ගැනිම. මේ තේමාවන් ගැන ප්‍රකාශිත අර්ථයට අබ ඇටේකවත් ප්‍රයෝජනයක් නොවෙන, සල්ලි-සම්පත්-කාලය-මහන්සිය තොග ගණන් කා දමන ආණ්ඩුවේ නොවන සංවිධානවල විතරක් නොවෙයි ආණ්ඩුවේ ආයතනවලටත් ඉගෙන ගන්නවානම් මෙන්න තැන් ! 

මේ ඔක්කොම අතරේ මම දැකපු සිමාවන් ටිකකුත් නොතිබුණා නොවෙයි. ප්‍රධාන ම දේ තමයි, මේ  ව්‍යාපෘතියේ ස්වරූපය නිසා ම ඒ ඒ රටවල පාලකයන්ගේ එකඟතාවය ඇති සීමාවට ලෝගොස්-හෝප් ක්‍රියාකාරකම් සීමා කරගන්න වෙනවා. උදාහරණයක් හැටියට රතුපස්වල සම්බන්ධයෙන් මේ කට්ටියට දැනුම් දීමක් තිබුණත්, තාම ප්‍රතිචාරය මොකක්ද කියල නෑ ලු ! මේ සීමාවන් දිනාගන්න ඇති අභියෝගයක් විදියට මේ විදියේ ව්‍යාපෘතියක් ගැන හිතන අය ට භාරගන්න වේවි.
ඉතින් මම බී.අැම්.අයි.සී.එච්. ප්‍රදර්ශනයටත් ගියා. මහ විශාල ෙසනඟක් ! ප්‍රදර්ශන කුටියට අැතුල් වුණ ෙවෙල් ඉඳන්, තැම්ෙබන, ෙතරෙපන විදියට හුස්මක් ගන්න එළියට එන එක ගැනයි හිතන්න ෙවන්ෙන්. ෙපා්ලිමක් තිබුණා, රුපියල් දහයක ටිකටි එකක් ගන්න. එ් ටිකට් එක 'දරු-දිරිය' කියල ශිෂ්‍යත්ව වැඩසටහනකට අාධාර පිණිස ලු.  එ් වර්ගෙය් ෙහාඳම කථාව දැකගන්න ලැබුෙණ් සරසවි ෙපාත් කුටියට අැතුල් වුණා ට පස්ෙස්. 'සිංහ එෆ්. එම්. ' කියලා කට්ටියක් ෙපාඩි ළමයි වෙග් ලියපු ලියුමක් අච්චු ගහල එන අය අතට පත්කරනවා.ලියුෙම් හැටියට 'ෙපාඩි උන්' කියනවා, 'උනුත්' අපි වෙග් ම ෙපාත් කියවන්න අාස ලු. සිංහ එෆ්. ඔම්. කට්ටියට දුන්ෙනාත් එයාලෙග් දුප්පත් පුස්තකාලවලටත් ෙපාත් ලැෙබයි ලු  ! ඉතින් සිංහ එෆ්.එම්. එකට දුප්පත් අෙපන් අාධාර ෙනාතිබුණා ට ෙකලින් මබැරි යැ ෙම් සත්කාර්යය කරන්න. ෙම් වෙග් 'දානමය' ව්‍යාපෘති ෙගාඩක් තිෙයනවා. ගංවතුර කාෙලට සමහර දුරකථන සමාගම් කියනවා අහවල් එස්.එම්.එස්. ප්‍රමාණය යැව්වා ම ගංවතුර අාධාරවලට එ්ෙකන් ෙකාටසක් බැර ෙවනවා කියලා වෙග් කථා. ෙලාකුවට හඳ පායන කාලවලට දන්සැල් දාන්න කියලා සමහර ෙපාරවල් ෙම් වෙග් අාධාර සම්මාදම් කරනවා.  මෙග් ප්‍රශ්නය අැයි අෙප් වියදෙමන් එ්ක කරන්න බලා ෙගන ඉන්ෙන්. ඊතින් ෙපාත් ප්‍රදර්ශනයට ගියා ම ෙම් වෙග් ෙපරෙලන ෙපාත් එක්ක ෙතරපිලා-ෙතරපිලා ෙදාට්ට විසි ෙවන්නයි සිද්ධ වුෙණ්. තව එකක්. දැන් දැන් ෙම්ෙපාත් ප්‍රදර්ශනවල පාඨකයන් ට ෙලාකු ඩිස්කවුන්ට් එකක් ලැෙබන්ෙනත් නැති තරම්. ඉස්සර එ් එ් අායතන මට්ටමින්තිෙයන ප්‍රදර්ශනවල මීට වඩා වාසියක් තිබුණා කියලයි මෙග් අත්දැකීම. සමහරු කීෙව් කුටිෙය් විහදම අැතුළු හැම ෙද් ම ඉහළ නිසා එච්චර ෙසල්ලම් කරන්න අමාරුයි කියලා. එෙහම බැලුවා ම කියවීම වර්ධනය කරන්න කියලා ෙකරුණු අවම වැෙඩ්, ටිකක් අඩු මිළක ට ෙපාතක් ගන්න පුළුවන්කමත් ෙම් වැඩ ස්වරූපය එක්ක අතුරුදන් ෙවලා ! (කියවීම  වර්ධනය කිරීෙම් අැත්ත උත්සාහයන් ගැන ෙතාකිෙයා් ෙපාත් ප්‍රදර්ශනෙය් අත්දැකීම් පැරකුම් එයා ෙග් w3ලංකා බ්ෙලාගෙය් සංසන්දනාත්මක ව අකුරු කරල තිබුණා)
දැන් ෙම් ෙපාත් කාෙල් ඉවර ෙව් ෙගන යන්ෙන්. එ්ත් මේ ෙනාෙයක් විදියේ 'ෙපාත් ෙපරලීම්' නම් හැමදාමත් තිෙය් වි. අවුට් එෆ් ෙඩ්ට් වෙග් දැනුනත් ඔන්න එෙහ් ෙම් ෙපාත්් සඳහා අැවිදපු කතන්දෙරත් ලියල දාන්න හිතුෙන් එ්කයි.